نخستین وسیله حمل و نقل عمومی تهران چه بود؟ | وقتی ناصرالدین‌شاه قانون طرح ترافیک را وضع کرد

همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: وقتی کالسکه‌ها و درشکه‌ها وارد معابر تهران شدند و مسافران را میان محله‌های پنج‌گانه شهر جابجا ‌کردند، نخستین گام‌ها برای شکل‌گیری حمل و نقل عمومی پایتخت برداشته شد. به عبارت دیگر، درشکه‌ها و کالسکه‌ها اولین وسایل حمل و نقل عمومی تهران بودند. پس از آن پای ماشین دودی به عنوان دومین وسیله حمل و نقل به پایتخت باز شد و کمی بعد نیز نوبت به تراموای اسبی یا واگن اسبی رسید که چهار خط در تهران داشت و مسافران را میان محله‌ها جابجا می‌کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

«اردشیر آل عوض» پژوهشگر فرهنگ عامه درباره ورود نخستین کالسکه‌ها به پایتخت می‌گوید: «تا پیش از دوران قاجار و به ویژه دوران حکومت ناصرالدین‌شاه دولت‌های پیشین در محدوه‌های شهری برای خود هیچ تکلیفی در حوزه حمل و نقل و جابجایی مسافران قائل نبودند. تا اینکه ناصرالدین شاه پس از مسافرت به فرنگ تحت تاثیر وضعیت حمل و نقل عمومی کشورهای غربی قرار گرفت و تفاوت آشکار وضعیت پایتخت ایران با پایتخت کشورهای دیگر او را بر آن داشت که قدمی برای حمل و نقل عمومی در تهران بردارد. او در نخستین گام کالسکه‌ها را به عنوان اولین وسیله حمل و نقل عمومی به تهران وارد کرد. استفاده از کالسکه در حمل و نقل عمومی اما به ایجاد زیرساخت‌هایی در مسیرهای تردد تهران نیاز داشت.

علاوه بر این، یکی از بزرگ‌ترین موانع بر سر راه توسعه حمل و نقل عمومی در تهران دوره ناصری، ممانعت و مقاومت رجل سیاسی و افراد دارای بنیه مالی قوی با توسعه شهر در این حوزه بود. به عنوان مثال وقتی ناصرالدین شاه در جلسه‌ای با حضور مهندس باشی اولین شهردار تهران، مسئله حل معضل بن‌بست بودن گذر امامزاده یحیی در محله عودلاجان را مطرح کرد، با مخالفت رجل سیاسی و اقتصادی حاضر در جلسه روبرو شد. چرا که اجرای این طرح نیاز به عقب‌نشینی ابنیه دو سوی گذر داشت و رجل حاضر در جلسه مخالف اجرای طرح عقب‌نشینی بودند.»

ناصرالدین‌شاه که همچنان سودای توسعه حمل و نقل عمومی را در سر داشت با همراهی مهندس باشی تصمیم گرفت اطراف ارگ سلطنتی را برای توسعه حمل و نقل عمومی پایتخت سنگفرش کند. آل عوض ادامه می‌دهد: «ناصرالدین شاه در حکمی از مهندس باشی خواست ساماندهی وضعیت حمل و نقل و ایجاد نظم و انضباط اجتماعی را در دستور کار خود قرار دهد. مهندس باشی هم به پشتوانه اندوخته‌های علمی و تجربه زندگی در فرنگ تصمیم گرفت برای ساماندهی اوضاع حمل و نقل در پایتخت ابتدا سراغ بازار تهران برود. اما این مورد هم با موانع بسیاری روبرو شد. از جمله اینکه بازاری‌ها در مقابل توسعه حمل و نقل دست به شورش زدند. ناصرالدین شاه هم که از گسترش ناآرامی در پایتخت بیم داشت مهندس باشی را از پست بلدیه عزل کرد.»

با وجود این، پس از ورود نخستین کالسکه‌ها به پایتخت به عنوان اولین وسیله حمل و نقل عمومی، بخش‌نامه‌ها و قوانین جالبی هم برای تردد کالسکه‌ها وضع شد؛ از جمله اینکه درشکه‌ها، گاری‌ها و کالسکه‌ها برای ورود به برخی نقاط شهر نیاز به مجوز داشتند؛ مجوزی شبیه به طرح ترافیک امروزی که محدودیت‌هایی برای تردد وسایل حمل و نقل ایجاد می‌کند.

کد خبر 834111 برچسب‌ها محله هویت شهری همشهری محله شهر حمل و نقل شهری

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: محله هویت شهری همشهری محله شهر حمل و نقل شهری وسیله حمل و نقل توسعه حمل و نقل حمل و نقل عمومی ناصرالدین شاه مهندس باشی کالسکه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۰۰۹۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توصیه رئیس پلیس پایتخت به ماموران در طرح نور

رئیس پلیس پایتخت طرح نور را شاه‌بیت ماموریت‌های پلیس توصیف کرد و به ماموران و کارکنان حاضر در این طرح توصیه کرد که صعه صدر خود را بالا برده و تلاش کنند که بهتر از قبل ماموریت خود را به انجام برسانند.

به گزارش ایسنا، سردار عباسعلی محمدیان در جلسه هدایت سیاسی که با حضور رئیس سازمان عقیدتی سیاسی فراجا و جمعی از فرماندهان و کارکنان ستاد فرماندهی انتظامی تهران بزرگ برگزار شد، با قدردانی از اقدامات ماموران پلیس پایتخت در برقراری نظم و امنیت شهروندان، به ابعاد مختلف این ماموریت‌ها اشاره کرد و گفت: خوشحالم که اقدامات پیشگیرانه پلیس در کلانشهر تهران نتیجه داده و امنیت را برای شهروندان به ارمغان آورده است.

وی با اشاره به برخی از ماموریت‌های پلیس پایتخت در برقراری نظم و آرامش شهروندان خصوصا در مراسم و گردهمایی‌هایی چون ۲۲ بهمن، دهه فجر، انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان و ... گفت:‌ به لطف خدا، با وجود همه تهدیدات و خرابکاری‌هایی که از سوی دشمن قابل تصور بود، همکارانم در فرماندهی انتظامی تهران بزرگ مقتدرانه ماموریت‌های خود را انجام داده و باعث سربلندی پلیس در نگاه مردم شدند.

وی به ماموریت‌های محوله پلیس در ایام نوروز امسال نیز اشاره کرد و گفت:‌ با توجه به افزایش حضور شهروندان برای خرید های نوروزی در بازارهای شهر تهران، خوشبختانه تلاش همکارانم در برخورد با سارقان نتیجه داده و شاهد کاهش ۱۲ درصدی سرقت در این روزها بودیم.

افزایش ۲۰ درصدی کشفیات موادمخدر از ابتدای سال جاری در پایتخت
محمدیان به افزایش ۲۰ درصدی کشفیات موادمخدر از ابتدای سال جاری تا کنون نیز اشاره کرد و گفت:‌ پلیس مبارزه با موادمخدر شبانه روز در پی شناسایی و دستگیری قاچاقچیان و توزیع کنندگان موادمخدر در شهر تهران است و خوشبختانه موفقیت های چشمگیری در زمینه کاهش توزیع موادمخدر و افزایش کشفیات داشته‌ایم.

وی به افزایش احساس امنیت در شب‌های ماه مبارک رمضان، عید سعید فطر و تجمع بزرگ قرآنی در شهر تهران نیز اشاره کرد و گفت:‌ حضور پلیس در این ایام و خصوصا شب‌های قدر، باعث شد شهروندان با آرامش و احساس امنیت کامل به مراسم مذهبی و دینی خود برسند.

رئیس پلیس پایتخت، با اشاره به اجرای طرح نور که از ۲۵ فروردین ماه در حوزه عفاف و حجاب و برخورد با کشف حجاب آغاز شده است، گفت: همه ماموریت‌های محوله در تهران بزرگ از اهمیت ویژه برخوردار است اما شاه بیت این ماموریت ها، طرح نور است. این طرح پس فرمایش مقام معظم رهبری در دستورکار پلیس قرار گرفت و تاکنون این ماموریت با موفقیت همراه بوده و علیرغم تلاش دشمنان بسیاری از شهروندان و نخبگان از این طرح حمایت کرده‌اند.

وی با توصیه به ماموران و کارکنان حاضر در این طرح، خطاب به آنان گفت:‌ صعه صدر خود را بالا ببرید و تلاش کنید که بهتر از قبل ماموریت به انجام برسد و همواره به خاطر داشته باشید که خدا همراه ماست.

کانال عصر ایران در تلگرام